Vrouwen lijken het alleenrecht te dragen als het gaat over de anticonceptie. En dat terwijl we toch echt meer lasten dan lusten dragen. Toen de pil net op de markt kwam was het een verademing voor vrouwen. Eindelijk was er een manier om van seks te genieten, zonder de zorgen over een ongewenste zwangerschap.
Tegenwoordig is het wel anders. Althans, dat zou ik denken. Mannen en vrouwen worden steeds meer als gelijken behandeld. De verantwoordelijkheid zou dus ook door beide gedragen moeten worden. Toch blijkt er in de praktijk niet veel veranderd.
Het zijn nog steeds voornamelijk de vrouwen die verantwoordelijk zijn voor de anticonceptie. De pil wordt als standaard gezien, hoewel steeds meer vrouwen op zoek gaan naar hormoonvrije alternatieven. Is het gebruik van de pil echt normaal?
Pil als wondermiddel
Ook nu wordt de pil nog steeds met het grootste gemak voorgeschreven. Als ik na jaren mijn hormoonspiraal laat verwijderen twijfel ik of ik er weer eentje terug wil laten plaatsen. Ik loop al zeker een jaar met rugklachten, volgens een homeopathisch arts zou dit komen door het hormoonspiraal.
Wanneer ik dit voorleg aan de huisarts die het spiraaltje verwijdert, wordt het vrij resoluut van tafel geveegd, maar ik kan natuurlijk altijd een tijdje zonder proberen. “Dan gebruik je in de tussentijd even deze”, zegt ze, terwijl ze een receptje naar me toeschuift. Voor ik heb gezien wat er op het briefje staat krijg ik een hand en wordt richting de deur begeleid.
Het typische doktershandschrift is vrij onleesbaar, maar bij de apotheek blijkt het om een recept voor de pil te gaan. Even krijg ik een déjà vu, zo stond ik ook als vijftienjarig meisje. Alleen toen kreeg ik een ‘pilletje’ voorgeschreven tegen mijn puistjes. Blijkbaar is de pil het antwoord op alles, als het om vrouwen gaat. Een wondermiddel wat helpt tegen de meest uiteenlopende kwaaltjes en die altijd voorgeschreven kan worden in tijden van twijfel.
Moeten vrouwen dit normaal vinden?
Het is niet zo dat ik een mannelijke arts heb. Dan zou ik er nog in kunnen komen, maar ik heb juist bewust gekozen voor een vrouwelijke huisarts. Toch schrijft zij net zo makkelijk de pil voor. Zou ze hem zelf ook slikken? Zou zij de bijwerkingen voor lief nemen?
Als ik erover nadenk is er eigenlijk niets normaals aan het slikken van de pil en de verantwoordelijkheid die volledig bij de vrouw wordt neergelegd. Ik ben al vrij jong aan de pil gegaan. Mijn menstruatiecyclus is daardoor waarschijnlijk nooit echt goed op gang gekomen. Ik ervaar verschillende bijwerkingen van de pil, van lichte hoofdpijn tot vrij heftige stemmingswisselingen. En dan heb ik het nog niet eens over de kosten. De pil werd tot mijn 21e vergoed uit de basisverzekering. Daarna moest ik hem toch mooi zelf gaan betalen.
Ondertussen is het voor de meeste mannen vrijheid blijheid. Zelfs het dragen van een condoom kan een flinke discussie worden. Mannen maken zich geen zorgen, vrouwen zijn toch gewoon standaard aan de pil? Dit lijkt een vanzelfsprekendheid voor veel mannen.
Zonder pil dan maar?
Op een gegeven moment was ik het zat. Ik had geen relatie en besloot met de pil te stoppen. Mocht er actie in mijn seksleven komen, dan moest er een condoom aan te pas komen. Dat was toch niet te veel gevraagd?
Na een aantal maanden keerde mijn lichaam terug naar haar natuurlijke ritme. Stukje bij beetje ontdekte ik het ritme van mijn eigen lichaam. Ik ontdekte wie ik was zonder pil, een hele nieuwe gewaarwording.
Toch had mijn pilloze bestaan ook een schaduwzijde. Hoe stoer ik ook had geroepen dat ik de verantwoordelijkheid nu eens bij de mannen neer zou leggen, ik kwam zelf in de stress te zitten. Zwangerschapsstress om precies te zijn. De meeste van mijn vriendinnen gebruikte twee anticonceptie middelen, de pil en een condoom, en vonden mij een held dat ik het met één aandurfde.
Ze hadden gelijk, het voelde niet veilig. Ik heb wat keren de morning-afterpil gehaald. En zelfs een keer een zwangerschapstest, die gelukkig negatief uitviel. Zo lag de verantwoordelijkheid ongemerkt weer bij mij.
Wij vrouwen zijn bikkels
Al deze ervaringen hadden mij pijnlijk duidelijk gemaakt dat er door de jaren heen weinig veranderd was. De verantwoordelijkheid voor anticonceptie ligt nog steeds voornamelijk bij de vrouw. Wij nemen de ongemakken voor lief, zowel fysiek als mentaal.
Het is de hoogste tijd dat deze verantwoordelijkheid beter verdeeld gaat worden. En dat moet kunnen in deze tijd. De mannenpil komt eraan, maar daar moeten we nog minimaal vijf tot tien jaar op wachten. We zullen dus iets anders moeten verzinnen in de tussentijd.
Een van mijn vriendinnen kwam met een hoopvol verhaal. Zij is, samen met haar vriend, begonnen met een cursus. Samen gaan ze ontdekken hoe haar cyclus werkt en wanneer haar vruchtbare dagen zijn, zodat ze daar samen op in kunnen spelen. Het is dus wel mogelijk om op een natuurlijke manier om te gaan met anticonceptie zonder hormonen.
